10 Şubat 2015 Salı

Tapınak İlahileri II . Enlil'in Nippur'daki Tapınağı/ Zigurratı

Tapınak Yazıtı II  

http://etcsl.orinst.ox.ac.uk/cgi-bin/etcsl.cgi?text=c.4.80.1&display=Crit&charenc=gcirc#

https://www.atanet.org/publications/beacons_10_pages/page_15.pdf

MÖ. 2300 civarında Akkad’lı Sargon’un kızı olan bir başrahibe (Enheduanna) kendi döneminin zigurat tapınaklarında söylenen tüm ilahileri derledi. Güneyde Eridu’dan kuzeyde Sippar’a ve Fırat ve Dicle nehirlerinin her iki yakasında kırkiki “E” tapınağa yeminle başlamaktadır. Dizeler tapınağın yalnızca ismine, konumuna ve hangi tanrı için inşa edildiğini belirtmekle kalmayıp ayrıca bu ilahi konutların ihtişam ve büyüklüğünün yanı sıra işlevlerine ve bazen de tarihlerine ışık tutmaktadır.
Nippur’daki Enlil’in zigurratı E.KUR. “dağ gibi olan ev”. Burası “kaderlerin belirlendiği bir türbe” idi.”göğü ve yeri bağlayan” bir zigurrattı.  Nippur’da Ninlil’in “huşu veren parlaklığa bürünmüş” olan ayrı bir tapınağı vardı. Tanrıça buradan “yeni yıl ayında, bayram gününde, harikulade süslenmiş” halde çıkıp görünürdü.

25. X [X] X X eš3 nam tar-ra: kaderlerin belirlendiği bir türbe /yazgıyı belirleyen türbe
26. X [X] X temen u6-nir-ra il2-la: ..yükselen ziguratın temeli..
27. X [X] X a2-dam den-lil2-la2: ..Enlil’in ikameti…
28. X [X] X-bu-zu zid-da-zu gab2!-bu-zu ki-en-gi ki-uri: senin sağın ve senin solun Sümer ve Akad (bulunur). (zigurattan bakan kişinin sağ taraftan güneye dek tüm Sümer’i ve sol taraftan kuzeye dek tüm Akkad’ı görebileceği düşünülüyordu.)
29. e2 den-lil2-la2 šag4-zu ten-te-en bar-zu nam tar-ra: Enlil tapınağı, senin için serin ?, senin dışın kaderi/ yazgıyı  belirler 
30. zag-du8 a-sal-bar-zu kur-bad3: senin mimari yapın / kapı söven  başlangıcı eşikten zirveye (kadar) duvarları /sur/ kale /dağ zirvesi
31. dub-la2 zag e3-zu kur me-te-ĝal2: senin zirven senin soylu platformun zirvesidir/ tapınağın kale kapısı/burcu/ kapı dikmesi

32. KA-zu KA [X] X X AD muš3 nun-za: senin kapın .. kutsal alan .. soylusun/ prenssin
33. ur2-zu an ki-da kuš2-u3-de3: kökün, tabanın  göğe ve yere hizmet verir/ “göğü ve yeri bağlayan” bir zigurrat
34. nun-zu nun gal den-lil2 en dug3: prenssin büyük bir prens Enlil efendi iyisin
35. en zag an-na en nam tar-re-da: efendi, göğün sınırına kadar kaderleri belirleyen efendi
36. 3 nibruki kur gal den-lil2-le: Koca dağ Enlil’in Nippur’daki türbesi
37. muš3-za e2 bi2-in-gub barag-za dur2 bi2-in-ĝar: tapınağın kutsal alanına kürsüsünü yerleştirildi. /kuruldu
38. e2 den-lil2 nibruki-a : Enlil’in Nippur’daki tapınağı


Nippur, bugün Niffer ya da Nuffar, Irak'ın güneydoğu kesiminde. ABD'li uzmanlar Mezopotamya'daki ilk arkeolojik kazılarını 1889-1900 arasında Nippur'da yürüttüler; 1948'de bu çalışmaya yeniden döndüler. Kentin doğusunda ortaya çıkarılan Sümer tabletleri nedeniyle bu yöreye kâtipler mahallesi adı verildi. Nippur kazıları, Sümer yazısıyla ilgili bilgilerin temel kaynağını oluşturdu. 1990'daki kazılarda Şifa Tanrıçası Bau'ya (Gula) adanmış büyük bir tapınağa rastlandı. Kentin Tarih öncesine ilişkin çok az bilgi bulunmakla birlikte, MÖ 2500'de bugün yıkıntılarının kapladığı alana yayılmış olduğu ve surlarla çevrildiği sanılmaktadır. Daha sonra Ur'un 3. sülalesinin ilk kralı Ur-Nammu (MÖ 2112-2095) Enlil Tapınağı'nı bugünkü biçimine getirdi, duvarlarla çevrili bir avluda bir ziggurat ve tapınak yaptırdı. Enlil Tapınağı'yla çevresindeki duvarların üstüne daha sonraları Part yapıları kuruldu. M.S. 3. yüzyılda gerileyen kent, 12. ya da 13. yüzyılda tümüyle terk edildi.
Mezopotamya'nın dinsel yaşamında belirleyici bir rol oynamıştır. Sümer yazıtlarına göre Tanrı Enlil (Akad dilinde Bel) bu kentte yaşamıştı.Nippur'da toplanan tanrılar meclisinin kararlarını insanlara bildiren Enlil, aynı zamanda gücün de temsilcisiydi.  Krallar, Enlil'in kutsal yönetme gücüne sahip olabilmek için törenler yaparak kendini kutsamaya çalışırdı. Bu nedenle, Mezopotamya'yı hangi hanedan yönetirse yönetsin, Nippur ve kentteki Enlil Tapınağı kutsallığını korurdu.

Tapınak İlahileri II Ninlil'in Nippur'daki Tapınağı/ Zigurratı (Tummal)





Hiç yorum yok: