Etimoloji B harfi ile ... III

beta ~ Eyun. bēta βητα Yunan alfabesinin ikinci harfi ~ Fen. bēt ev, Fenike alfabesinin ikinci harfi = Aram. bēt בתArami/ İbrani alfabesinin ikinci harfi → beyit. NETS.

beta    Fr. béta  a. (be'ta) Yunan alfabesinin ikinci harfi. Türkçe Sözlük

Bkz; alfa, alfabe, cim, delta, epsilon, gama, omega, sigma, pi

bez (böz pamuklu kumaş) < Ar. bazz pamuklu kumaş < Akad. buşu, buzu ince ip, ince dokuma, çok ince kumaş.  Yun. (bussinos) ip, iplik, ince dolkuma. Yunancadaki bu kelimenin kökeni Akadca buşu kelimesi olmalıdır. > İng. byssus, İbr. bus, Sür. buz

 Uyg. böz. Şimşek

bez pamuk veya keten ipliğinden yapılan dokuma, herhangibir cins dokuma. Tkm. biz bez. Ar. bazz, Fa. bazz, Nog. böz, TatK. büz,  Kzk. böz, KKlp. böz, Krg. böz, Alt, Tel. pös. Çuv. pir. Eski Türkçeden başlayarak kullanılır (böz).  Mezopotamya’da ince kumaşa vrilen būşu adından gelir. İbr. būş, Grekçeye de olarak geçmiştir. EREN

bez ~ Ar. bazz بزّ  #bzz iyi cins pamuk veya ketenkumaş = Ar. bizza ͭ بزّة a.a. = EYun. býssos βύσσος a.a. ~ İbr/Aram būṣ. NETS

bez ET. béz sözcüğünden evrilmiştir. NETS

bızır < Ar. buzr/bazr veya baizar/ bazar. Klitoris <# bzr < Akad. bişşuru kadın cinsel organı, vulva. Şimşek

bızır Arapça bẓr kökünden gelen buẓr veya baẓr بظر  "klitoris" sözcüğünden alıntıdır. NETS

bila < Ar. bila – siz (yoksunluk edatı) < Akad. balu – sız, siz, -meden, hariç, dışında, İbr. beli, Uga. bl, Fen. bl, hayır, Fa. bela. Şimşek

bila Arapça bi lā بلا  "'ile değil', -siz (yoksunluk edatı)" deyiminden alıntıdır. NETS

bilumum < Ar. bi-l-‘umum genellikle, genel olarak < Ar. bi-ile, olarak < Ar. umum genellik, bütünlük, genel, kamu, halk <#’mm genel olma, kaplama, Aram ‘amma, klan, aşiret, boy, İbr. ‘ām halk, kavim, Fen. ‘m < Akad. ammu(m) halk, amme. Şimşek

bilumum Arapça bi-l-ˁumūm بالعموم  "genellikle, genel olarak" sözcüğünden alıntıdır. NETS

bira  Süm.bappir. Akad; bappirum bira .SNAX

bappir, bappir₃ : "Bierbrot". SUZE

bira: ~ İt. bira mayalanmış arpa içkisi << Olat. *bībra < Lat. bīber her çeşit içki < Lat. bībere içmek 

● Karş. İng beer (bira), beverage (her çeşit içki) < Lat bīber. NETS

bil[-mek, bilge; bilga (Süm.) ecdat. Türk dili müdrik bilen (eski Türk). BİL; BİLİM, BİLİK- bilgi, müridlik, ilim BİLGAN bilen; müdrik. Destan kahramanı Bilgameş’in (Gilgameş) adında rastlanır. Bu ad ecdat-kahraman olarak tercüme edilir. Eski Türk metinlerinde destani kahramanlarımızın adlarında ve ünvanlarında rastlanır. BİLGE BEK (bilici bey), BİLGE KAGAN (Bilge Kağan). Olcas

bil₂/ bil₃-ga (Süm.) yaşlı, ihtiyar,ata, ecdat, soy, cet. SNAX

dbil₃-ga-mes : Gılgamış. SNAX

bilga wr. bil₂-ga "male ancestor". TPSD

bil- [ETü] bil- ▽ 1312 [KTü] bilgü malumat, bilgi▽ 1876 [TTü] bilgin çok bilen, allame. NETS

bil- ‘bir şeyi anlamış ve öğrenmiş bulunmak’ =KT, Uyg., DLT, KB: bil-.

Bildir- ‘herhangi bir şeyi haber vermek’ = Uyg. bitiz. OT. bildüz, biltür. TUGÜ

bile (bila) : bilen, bilici, danişli, malumatlı. — Der Wissende, Gelehrte. ÇAOS

bilge :  hakim, akıllı kişi, alim, bilgin, ünlü kişi. DVLT

Bilgi, bilge gibi sözcüklerin kökeni Sümercedir.

bina < Ar. binā bina, yapı < # bny < Akad. banu yaratmak, yapmak, kurmak, inşa etmek. Şimşek

bina Arapça bny kökünden gelen bināˀ بناء  "yapı" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça banā بنا  "yaptı, inşa etti" fiil. NETS

bölmek: Partager, Diviser. D’oû  beuluk = détachement (de soldats), peleton, compagnie; (Bölük); (cf; russe polke = régiment);  beulmé= cloison, séperation. Cf. Sanskrit. bilami = fendre; Sumérien balag=séparer, diviser; assyrien balangu=action de diviser; malai bélé = partager; russe pol = moitié. Bedros Keresteciyan

Balag ve balangu davul anlamındadır. AD.

bölmek, -er    

(-i) 1. Bir bütünü iki veya daha çok parçaya ayırmak, taksim etmek.2. mec. Birliğin bozulmasına yol açmak, parçalamak. 3. mat.Bir niceliği iki veya daha çok eşit parçaya ayırmak. İng. divide . Türkçe Sözlük 

bal Süm. : durchbrechen kırmak, yarıp geçmek.  (Friedrich Delitzsch)  bölmek/kesmek. bal (DLT). Gerey

lu₂ pa₅ ba-al : kanal kazan adam

bölmek   Osm. taksim etmek. Türkçe Sözlük 

böl[mek  ETü. böl- ayırmak, ayırdetmek  << ATü . NETS

bölek : firka, guruh, taraf, hisa, başka, agrica, top, parça, pare. — Abtheilung, Trupp, Stück.

böleklemek : taksim ve taki etmek, pare pare eylemek, ayrı ayrı, pay pay. — Zertheilen, zerschneiden. ÇAOS

böl- ‘bir bütünü iki veya daha büyük parçaya ayırmak’. TUGÜ

buhar < Ar. bu¥ār, buhar, istim < # b¥r < Akad. buhhuru bir sıvıyı ısıtmak, sıcak tutmak >  bahru sıcaklık, sıcak olma durumu, ılık, sıcak, buharlı, bahrutu, buhru pişirme. Şimşek

buhar Arapça bχr kökünden gelen buχār بخار  "buhar, buğu" sözcüğünden alıntıdır. NETS

bülbül < Fa. bülbül (bulbul) < ? Akad. ibbiltu, ippiltu bir kuş, bulili ibikli bir kuş, bulili ebabil. Kırg. bulbul, Özb. bulbul. Şimşek

bülbül Arapça blbl kökünden gelen bulbul بلبل  "ötücü bir kuş, luscinia" sözcüğünden alıntıdır.  Arapça balbala بلب. NETS