Strategem, I Ching (Dönüşümler Kitabı) ve Go Oyunu Üzerine II..

 Bir önceki yazıdan http://aden-wwwaden.blogspot.com/2010/08/strategem-i-ching-donusumler-kitab-ve.html devam..
Bir seminerde; "Strategemlerin, insanın manevra kabiliyetinin, elastikiyetinin ve eğilip bükülebilirliğinin, tüm mümkün yaşam alanlarında, insan eylemlerinin yeni boyutlarını, bilinir ve kullanılabilir kılması oranında, önemli ölçüde yükseltilmesine katkılar sağlayabileceği"  tesbit edilerek "Çinlilere özgü kavranılışına uygun olarak hile, bilgelikten çıkar ki, bu nedenle, hileye özgü olan "olağandışının yaratımı", bilinçli entellektüel bir süreçtir" denilmiştir.

"Dönüşümler Kitabı" ya da "Değişimlerin Klasiği" (I Ching, Yi Chin, Yi Jing); yer-gök birliği, göğün gözlemi ile ilgili matematiksel ve çok derin anlamları olan eşkenar iki üçgenin iç içe geçmesi sonucu oluşan altı köşeli yıldızların 64 tanesinin 'evrensel bir sistem' olarak dizimleri ve Yin-Yang kozmolojik ilişkisi bağlamında evreni anlama çabasında kullanılmıştır. Bu yıldızların her bir parçası değişik ada, kök anlama ve ayrıca sembolik anlama sahiptirler. Çin'in en eski ve büyük dokuz masal imparatorlarından birincisi olan Fu Xi / Tai Ho (Büyük Parlayan Zeka M.Ö. 2900) bu parçaları bir cins kaplumbağa kabuğunda keşfetmiş. Chou Hanedanının (M.Ö.1111-255) kurucusu Wu-wang'ın bilge babası Wen-wang ise altı köşeli yıldızları bilgeliğinde kullanmış.  Sinbad.nu.  Savaş Hileleri; 36 Strategem kitaplarında belirtildiği üzere; daha M.Ö. 10. ve 8. yüzyıllarda ortaya çıkmış bir bilgelik kitabı olan 'Seyahatler Kitabı' nda 36 strategemin işlendiği görülür. Bu en eski yoruma göre, Yin ve Yang arasındaki ilişki kozmolojik bir ikiliktir. Yin, aynı zamanda 'hile/bilme' karşılığı olarak da kullanılır. Bununla birlikte Yin alanı, Çin düşüncesinde hiç de Yang karşıtı dünya olarak değil, tersine Yang alanını tamamlayan, onunla kutupsal olarak bağlı etki alanı olarak görülür. Yin olmaksızın Yang ortaya çıkamaz. Bu Yin-Yang düşüncesinden hareketle, hile, sanki kozmolojik bir meşruluk kazanır. Hile, zorunlu olarak, hile olmayanla birlikte varolur. Tıpkı doğru ile yalanın soznsuzca birlikte varolmasında olduğu gibi...Yin-Yang birlikteliğinden hilenin temel bir onaylanışı çıkar ki, bu onun sonuçta bilgelik ve akıllılığın bütünleyici bir yapıtaşı olarak görülmesini getirir. Hile' nin arapça'daki anlamlarından biri de çare' imiş..

Strategemlerde Go Oyununa ilişkin anlatılara değinelim:

11 No.lu Strategem: Şeftali Ağacı Yerine Kuruyan Erik Ağacı : Değerli bir şeyi elde etmek için küçük bir kurban vermek. Bizdeki deyişiyle kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez. Wang Jixin (M.Ö. 8. yüzyıl) tarafından derlenmiş olan Go oyununun on gizli kuralından üçüncüsü şöyle ifade edilmiş: "Ver bir taş; eğer onu vermekle bir hamle kazanacaksan'. Oyunda büyük bir oyun alanına hakim olmak istiyorsan, küçük bir oyun alanını feda edeceksin'. Tehlike karşısında çekinmeden taş vermelisin!" . Go oyunu yüzyıllardan beri Çinde oynanır ve buradan Japonya'ya yayılmıştır. Oyun sırasında oyuncular dikkatlerini; meydan savaşında kesin sonucu elde etmeye yoğunlaştırdıkları kadar, tehlike anında savaş meydanının yan kısımlarını zayıf göstermeye ve küçük küçük kısmi yenilgilerle rakibi aldatmaya da yöneltirler. Çin zihniyetine göre, zafere bireysel ve bölgesel çalışmalarla değil, topyekun savaşla ulaşılır. 11 no.lu strategem, kısmi bir yenilgiyi sineye çekme yoluyla genel yenilgiyi önlemeye ve en sonunda kesin zaferi elde etmeye yardımcı olur. Burada sözkonusu olan, iki avantajdan daha ağır basanını seçebilmektir. "Küçükte ödün vermezsen, büyüğü tehlikeye sokarsın " . Könfüçyüs. "Küçük bir şeyi feda etmekten kaçınıp büyük bir şeyi kaybetmeyi göze almak bir hatadır. Go oyununun on gizli kuralından biri şudur: Büyüğü kapmak istiyorsan, küçüğü feda edeceksin ". Kai Werhahn Mee.

17 No.lu Strategem: Bir Yeşim Taşı Elde Etmek İçin Bir Tuğla Fırlatmak: 11 No.lu Strategemle bağıntılı olarak; birisine, ondan değerli bir şeyi kapmak için daha az değerli bir şeyi vermek, sonradan değerli bir şey elde etmek amacıyla, birine o an için kendisinden feragat edilebilir olan bir şey vermek. ver-al strategemi. Bu strategeme ilişkin olarak M.Ö. 500 lere tarihlenen Lao Zi / Lao Tzu 'ya maledilen Daodejing adlı eserde : "Daraltmak istiyorsan, önce genişletmelisin. Zayıflatmak istiyorsan, önce güçlendirmelisin. Yıkmak istiyorsan, önce inşa etmelisin. Birşey almak istiyorsan, önce birşey vermelisin.". Bir Çinli yorumcuya göre de; bir kayıp karşılığında pek çok kazanç sağlanabilir, bir adım geri atmakla, iki adım ileriye sıçrama olanağı yaratılabilir ki, nesnelerin diyalektik gelişimi de böyledir. Şu Çin atasözleri ve deyişleri de bu strategemi iyi ifade ediyor: "İneği önce iyice otlatıp, sonra sağmalı". "Düşmanın elini kolunu bağlamak için, önce onu koruyup beslemeli". "Bir domuzu iyice besleyip, güzelce yağ bağlamasını sağladıktan sonra kes." . Go oyununda da ustalar genellikle böyle yapıyorlar :))

16 No.lu Strategem : Bir Şeyi Yakalamak İstiyorsan Önce Onu Serbest Bırakmalısın: Yakalamak istediğin şeyi önce bırak gitsin. Kedi-fare strategemi. "36 strategem Üzerine" adlı kitapta şunlar belirtilir. "Düşman /rakip çok zor bir duruma düşmüşse, o kurtulmak için son gücüyle harekete geçecektir. Ona bir çıkış yolu açıldığında, tüm dikkat ve azmi ile bu yola yönelir ve böylece tuzağa düşer." . I Ching'de 16 no.lu strategem üzerine şöyle denir: "Gevşeme yenilgiyi getirir.". I Ching kitabındaki 5 numaralı heksogramın bir yorumu, 16 no.lu strategemi, yaşama sanatı açısından yüksek bir düzeye çıkarır. Buna göre kaderi tutmamak, tersine onu kendi haline bırakıp bize gelmesini beklemek gerekir. " zamanı gelmediği sürece hiçbir kaygıya kapılmamalı ve özel bir çabayla geleceği belirlemeye kalkışmamalı. Sükunet içinde, yiyip için, vücut için iyi şeyler yaparak ruh için kuvvet toplamalı. Kader kendiliğinden geldiğinde artık bizi hazır bulacaktır."  Devamı var..